Ny fiaraha-monina malagasy dia isan'ny niaina tao anatin'ny fanabeazana tamin'ny alalan'ny angano, ka araky ny angano Merina sy Bara ary Betsileo ; ny vehivavy dia avy any an-danitra fa ny lehilahy no avy ety an-tany. Manana anjara ho mpanelanelana ny olombelona amin'Andriamanitra noho izany ny vehivavy. Eo amin'ny fomba malagasy dia manana ny hasiny ny vehivavy, misongadina kokoa izany amin'ny fahaterahana, ny famoràna, ny sambatra ary ny fandroana. Ny fanjakana nisy teto Madagasikara dia nampihatra ilay atao hoe fanjakana harindra izay mifototra amin'ny vehivavy. Ny fitondrana nifandraharahana tamin'ny vehivavy dia nahitana filaminana. Andrianampoinimerina no isany nandrara ny famonoana vady na vehivavy...

Ny hoe "tôkatôka" dia fitanisanisana na fanonontononana na filazalazan-javatra, izay hiraina na tononina fotsiny. Iray amin'ireo karazan-dahabolana malagasy, zavakanto vita amin'ny teny. Ny Betsimisaraka no tompony ary mpiangaly ny tôkatôka. Tsy mivoana amin'ny zavatra hita sy iainana eo amin'ny andavan'andron'ny fiaraha-monina ny venti-kevitra tanisanisaina sy tonontononin'y mpitôkatôka : mitsikera endrika aman-toetra (olona, biby, zavatra). Fanaon'ny Betsimisaraka amin'ny fotoam-pilanonana ny tôkatôka ary mifanidran-dalana aminy eo mandrakariva ny ôsiky, izay hira nentin-drazana Betsimisaraka ; miaro dihy, tehaka, fivelezana faray.

Marihina isaky ny faha-21 febroary, isan-taona ny andro iraisam-pirenena ho an'ny teny ibeazana. Ny UNESCO no isan'ireo nankatoa io andro io, vokatry ny tolona nataon'ireo olona tany Bangladesh, hampiasa ny teny ibeazana eo anivon'ny fiaraha-monina nisy azy tamin'ny taona 1952. Mifamatotra ny teny ibeazana sy ny kolontsaina. Ny loha-hevitry ny fankalazana amin'ity taona ity : "Fanabeazana maroteny, antoka hampivoarana ny fanabeazana" ho fanamarihana io andro iraisam-pirenena io dia namaritra loha-hevitra ihany koa i Madagasikara dia ny hoe : "Ny anjara toeran'ny fitenim-paritra eo amin'ny fanabeazana". Hisy fanamarihana manokana izany eny amin'ny foiben'ny Akademy Malagasy eny Tsimbazaza ny talata 21 febroary 2023...

Ny velon-dray aman-dreny dia  manana ny anjara andraikiny teo amin'ny fomba malagasy. Ny zavatra volena dia misy tandindona orim-bitana ; ohatra ny fambolena akondro dia mifamatotra vintana amin'ireo teraka  volana Oktobra-Novambra na ireo alakarabo. Ara-tantara ireo olona atao hoe "Vazimba" dia ireo terak'olona avy ao Anteroka. Ny voambolana ampiasaina amin'ny famangiana mana-manjo dia miova araka ny fotoana sy ny fifandraisana amin'ny ireo vangiana : ho an'ny mpiara-monina akaiky dia solon-dranom-bary tsy masaka ; ireo olona avy lavitra dia singan-dandy ; raha aorian'ny fandevenana vao mamangy dia fao-dranomaso na zara levenana no filaza ireo tolotra fanome...

[Miara-dàlana] Alatsinainy 29 aprily 2024

♦ Nanatanteraka fivoriana fikatsahana ny fampandehanana ny asa pastôraly, ireo kômity mpitantana ny Vikaria Betsiboka, ny faran'ny herinandro teo... ♦ Nanatanteraka hetsika maro sosona ny Aumônerie Catholique Universitaire an'ny Arsidiôsezin'Antsiranana izay ao antin'ny faha-40 taona nijoroany... ♦ Hitsidika an'i Madagasikara ireo Equipe Notre-Dame avy atsy amin'ny nosy La Réunion, ny 12 mey 2024. Fanirian'izy ireo ny hampahafantatra sy hampijoro izany eto Madagasikara...

Tohiny...

Famantarana ny fitiavan'Andriamanitra antsika ny Noely

Noho ny fetin'ny Noely, Fankalazana manetriketrika ny nahaterahan'i Kristy Mpamonjy an'izao tontolo izao, dia manafatra ary miray soa ho antsika i Mompera Bizimana Innocent, Lehiben'ny Salezianin'i Don Bosco eto Madagasikara sy ny Nosy Maorisy.

Tohiny...

Zatti, rahalahinay

Ny horonan-tsary "Zatti, notre frère" (Argentina, 2020) dia manoritsoritra ireo vanim-potoana tena sarotra teo amin'ny fiainany. Tao Viedma no nitranga ny tantara tamin'ny taona 1941 : 60 taona i Zatti ary noterena handao ilay toeram-pitsaboana izay nikatrohany amam-polo taonany maro. Fitsapana mivaivay ho an'ny finoany sy ny herim-pony izany.

Tohiny...