Lohahevitra : Filira

Ny sekolin'ny Ntaolo dia tsy nisy rindrina fa ny sekoly misy rindrina ankehitriny dia ny vahiny no nitondra azy. Ny Volana septambra 1818 no nisokatra ny sekoly voalohany teto Madagasikara ka tao Manangareza-Toamasina no nisy azy. Mpianatra miisa enina (06) no mpianatr'i Thomas Bevane sy David Johns. Ny vavahady nidiran'ny sekoly teto Madagasikara dia tao Toamasina, Taolagnaro. Ny satary sy ny heboro ary ny kalamo no fitaovana nampiasaina nentina nampitana fahalalana tamin'izany fotoana. Andriandramaka no mpanjaka nianatra voalohany indrindra. Ny LMS dia isan'ireo nitondra ny sekoly teo Madagasikara. Maro ny malagasy nanampahaizana ka isan'ireny, Andriamanilin'i Betsileo sy Andrianampoinimerina...

Lohahevitra : Filira

Ny endrim-panabeazan'ny Ntaolo dia niainga tamin'ny ankohonana ary nivelatra tamin'ny fiaraha-monina. Ny atao hoe "Ntaolo" dia ireo mponina taloha, nipetraka tan'ivon-tany. Ny andron'ny Ntaolo dia niatomboka teo amin'ny andro nitondran'i Mpanjaka Andriamanelo hatramin'ny fitondran' i Radama-I, izay nampiditra ny finoana kristiana teo Madagasikara. Hatreo dia nantsoina hoe Malagasy isika. Ny endrim-panabeazan'ny Ntaolo dia nanasongadina ny fanahy tahotra sy ny fahendrena. Misy sokajy araka ny taona ny fanabeazana tamin'ny andron'ny Ntaolo ka ny Renibe sy ny Reny no tena miantsoroka ny fanabeazana ny zaza. Ny toerana hanabeazana dia : eo amorom-patana, eo amin'ny fahitra, eny an-tokontanibe...

Lohahevitra : Filira

Sôva dia karazan-tononkalo tsimihety mitsikera toe-javatra iray na mitantara toe-javatra iray amin'ny teny mirindra matetika miady rima. Ny foko Tsimihety sy ny Betsimisaraka-avaratra no tena tompon'ny Sôva. Lehilahy havanana sy efa manana fahaizana manokana ny mpiangaly sôva. Atao an-kavoriana ny sôva, mandritra ny fotoam-dehibe eo an-tanàna. Fanoritsoritana zavatra fahita sy iaraha-mahafantatra eo amin'ny fiainana an-davan'andro. Ny sôva dia ahitana fampitahana sy fitanisana : endrika na toetra ; hita amin'ny zavatra na biby. Tsy mitovy ny sôva, ny vakisôva, ny tandonaka, ny jijy, ny rija betsileo. Misy vehivavy antsoina hoe mpandrombo izay mandrisika an'ilay mpiventy... Ny lamako dia valanondranon'omby, fitaovana ilaina amin'ny sôva.

Lohahevitra : Filira

Ny teny malagasy dia teny iray ihany satria fototra iray no iorenany ara-pitispika. Ny teny malagasy dia misy fiteny maro, izay mampiavaka ny isam-paritra. Ny malagasy iombonana dia ireo voambolana teraka tamin'ny taona 1972 mba ho ampiasaina, avy amin'ny sehatra isan-tsokajiny sy faritra maro. Ny malagasy ôfisialy dia tsy azo hadika hoe teny imerina fa ireo teny ampiasaina amin'ny fitondran-draharaham-panjakana. Ny malagasy ara-penitra dia ireo izay manaraka ny lasitra na fitsipika. Ny sehatr'asa isan-karazany dia samy manana voambolana teknika ; ohatra : ordonnance didim-pitsarana (Fitsarana) taratasim-panafody (Fitsaboana). Ny teny malagasy dia sokajiana ho "teny teratany".

[Miara-dàlana] Zoma 3 mey 2024

♦ Notendren'ny Papa François ho Evekan'ny Diôsezin'i Maintirano, i P. Rakotoasimbola Clément Herizo, Misiôneran'ny Lasalety, Vicaire délégué de l'Administrateur Apostolique ao Maintirano ankehitriny... ♦ Ankalazaina amin'ity taona 2024 ity ny faha-150 taona niorenan'ny fikambanan-dry Masera Saint Paul de Fribourg ka hisy ny fanamarihana izany amin'ny volana jona ho avy izao... ♦ Aina mitantana ny fiainan'ny kristianina sy mitarika aza hanara-dia an'i Kristy ny finoana, hoy ny Papa François, nandritra ny fampianarany tamin'ny Audience générale, ny alarobia teo...

Tohiny...

Famantarana ny fitiavan'Andriamanitra antsika ny Noely

Noho ny fetin'ny Noely, Fankalazana manetriketrika ny nahaterahan'i Kristy Mpamonjy an'izao tontolo izao, dia manafatra ary miray soa ho antsika i Mompera Bizimana Innocent, Lehiben'ny Salezianin'i Don Bosco eto Madagasikara sy ny Nosy Maorisy.

Tohiny...

Zatti, rahalahinay

Ny horonan-tsary "Zatti, notre frère" (Argentina, 2020) dia manoritsoritra ireo vanim-potoana tena sarotra teo amin'ny fiainany. Tao Viedma no nitranga ny tantara tamin'ny taona 1941 : 60 taona i Zatti ary noterena handao ilay toeram-pitsaboana izay nikatrohany amam-polo taonany maro. Fitsapana mivaivay ho an'ny finoany sy ny herim-pony izany.

Tohiny...