Lohahevitra : Filira

Manana ny anjara toerany ny Teny Malagasy sy ny fitenim-paritra : eo amin'ny tsirairay izay afahana maneho ny maha-izy ny tena izany hoe anambarana ny fiaviana ; eo amin'ny fiaraha-monina izay fitaovana sy paik'adim-piatiana hidirana amin'ny fiaraha-monina hafa ; eo amin'ny firenena dia vata fitehirizana ny kolonttsaina izay entina mampita ny soatoavina amin'ny taranaka mifandimby ; eo amin'izao tontolo izao, araka izay voafaritra eo anivon'ny UNESCO dia taom-polo (2022-2032) mamaritra fa fitaovana sy fanohitra amin'ny fampandrosoana mateza ny tenin-drazana...

Lohahevitra : Filira

Ny faha 21 febroary no andro manerantany natokana ho an'ny tenin-dreny ; tamin'ny taona 2000 no nanapahan'ny UNESCO fa natokana hanasongadinana ny tenin-dreny io ando io. Ny loha-hevitra nofidiana amin'ity taona ity dia " Teny ibeazana fanohitry ny fampandrosoa maharitra, lovain-jafy, mateza. Ny "teny" dia fitaovam-pifandraisana eo amin'ny firenena, ampiasain'ny vahoaka ao anatin'ny tontolo isainana iombonana. Ny "fiteny" dia fomba fanehoana ny teny, izay miova araka ny firafitry ny vatana, sy ny hodidina, toerana misy ny olona...

Lohahevitra : Filira

Lahabolana "JIHE" dia lahabolana fanao an-kira arahina hazakazaka madinika. Ny Jihe dia lahabolana fanao amin'ny fifaliana, fahoriana, famondrona hery hanao asa na dia iraisana. Amin'ny fihaonan'ny antoko mpiangaly jihe amin'ny sampanan-dalana iray dia misy ny fifanandrinana, fifamelezana io ilay atao hoe "BILO", eto dia tanana no hifamelezana fa tsy mampiasa fitaovana hafa. Azo ampilaharina amin'ny sangy mahery ny BILO...

Lohahevitra : Filira

Lahabolana "JIHE" dia lahabolana fanao an-kira arahina hazakazaka madinika. Ity lahabolana ity dia fanao amin'ny fotoana fifaliana sy amin'ny fahoriana, izany hoe fandrisihana sy fampaherezana ireo izay hiantsàna azy. Ny JIHE dia lahabolana fanaon'ireo foko any amin'ny faritra Atsimo-Andrefana : Masikoro, Vezo, Bara. Lahabolana fanao famporisihana amin'ny asa iombonana toy ny hoe fitariham-bato...

Lohahevitra : Filira

Ny tsena dia nosokajian'Andrianampoinimerina hoe lapa, laka fihaonan'ny olona maro. Maro ireo tanjona ara-piaraha-monina nokendrena tamin'ny tsena dia ny fifampifehezana, ny fampitoviana ny rehetra, ny fifandambinana, fandrindrana ny fiainan'ny fiaraha-monina, fifampivelomana, fampandrosoana. Nametraka fitsipika maro Andrianampoinimerina mikasika ny tsena, isan'ireny ny famoahany ny venty sy ny fitaovam-pamarana, fandrefesana, fandanjana. Tsy nisy ny fakàna haba sy sara tamin'ny vokatra namidy taloha fa taty amin'ny andro nidiran'ny vazaha vao nisy izany...

Lohahevitra : Filira

Ny takalo no talohan'ny varotra ; "fihaonana" ny niantsoana ny toerana nahafahana nifanakalo vokatra taloha fa ny Mpanjaka Andrianampoinimerina no nanova ny fiantsoana ny toerana mamaly ny fepetran'io takalo io ho "tsena." Ny takalo dia fifanakalozana vokatra na zavatra heverina fa mitovy lanja na vidy (Entana hasolo entana). Ny vola dia efa nisy taloha elabe ary ireo vazimba dia efa nampiasa izany ; ny vola tamin'izany andro izany dia natao hoe "Cauri na coris", vola nampiasaina taty amin'ny faritry ny ranomasimbe indiana sy ny vondrotrany Azia...

Lohahevitra : Filira

Ny "Fankahatry" dia lahabolana malagasy, tsy mifidy fotoana ny fanaovana azy. Ny "Fankahatry" dia mitovitovy amin'ny lahabolana "Ampitsonteny na Vôlantô na Hainteny" fa ny miavaka kely an'iry voalohany dia izy miseho eo amin'ny fifampiresahan'ny tovolahy sy tovovavy mifamboraka fitia. Ny Fankahatry dia lahabolana fanaon'ireo Betsimisaraka ary noho izany dia amin'ny fiteny Betsimisaraka. Any amin'ny faritra atsinanana amin'ny nosy no misy ny foko mpanao ity lahabolana ity...

Lohahevitra : Filira

Ny "Fankahatry" dia lahabolana malagasy, lahabolana fanehoam-pitiavana. Ny Fankahatry dia lahabolana fanaon'ireo Betsimisaraka ary noho izany dia amin'ny fiteny Betsimisaraka. Lahabolana fifampiatsiana fitiavana, somary ankolaka, ka ny lehilahy no manomboka azy ary manohina ny vehivavy ; isan'ny mampiavaka azy ny hoe tsy maintsy hifamalian'ny lahy sy ny vavy. Any amin'ny faritra atsinanana amin'ny nosy no misy ny foko mpanao ity lahabolana ity...

Lohahevitra : Filira

Anatin'ny tahirin-kevitra "Rano sinara-nosy takila 30-32 no ahitana ny mety ho antony mahatonga ny faritr'i Mananjary. Taloha dia mazàna no miady ireo fanjakàna mifanolo-bodirindrina, izay resy dia vaky mandositra ; nisy nanan-janaka kambana tao ary hadino ny iray tamin'ireo kambana izay niverenan'ny rainy nohavotana kinanjo vonoin'ireo mpandresy nananjika ireto farany rehefa hazany, nanafatra sy nanozona araka izany ny mpanjaka tamin'irety voatafika fa fady ny mitaiza zaza kambana...

Lohahevitra : Filira

Ny "iray tampo" dia ireo iray kibo, na kitabo nifonosana ; ny iray tampo samy hafa ray izany no mitombina satria ny reny na ny vavy ihany no afaka mitondra am-bohoka. Ny zaza kambana dia mifanatrika ao an-kibon-dreniny ; araka ny finoana malagasy dia ireo kambana lahy sy vavy dia nosokajiana toy ny hoe mpivady, misy fomba hatao noho izany hanarenana ny vintan'izy ireo sy hanampahana iray fifandrohina. Rehefa teraka sy mbola minono ireo zaza dia avahana tsara ny nono ka ny Havia ho an'ny lahy ary ny Havanana dia ho an'ny vavy , rehefa tonga amin'ny maha sakan-jaza dia irosohana ny fanaovana fomba : "fanambadiana - fandravana fanambadiana"...

Lohahevitra : Filira

Ny pôezia  dia avy amin'ny teny grika hoe " poiêsis" midika hoe "famoronana". Ny endriky ny isan'an-dalana no mampiavaka ny "pôezia" satria manara-drafitra ; mety ho tsoatokana. Natamin'ny taona 1700-1770 no efa nisy mpanoratra atao hoe RAMANAGNATO. Misy ifandraisany ny "pôezia" sy ny "Slam" satria ity farany dia "pôezia" no niantombohany, manana endrika tsy miolaka, miendrika fifaninana, misy fitsipika. Ny tononkalo sy ny pôezia dia iray ihany, azo lazaina ihany koa hoe "soramonina"...

Lohahevitra : Filira
  • Ny pôezia dia laharana fahadimy, milahatra amin'ireo zava-kanto fito : Marin-trano, asa sokitra, hosodoko, mozika, pôezia, zava-kanto an-tsehatra, sary mihetsika. Ny pôezia dia tsy lahabolana avy eto Madagasikara fa avy any ivelany izay nifanindran-dalana tamin'ny fidiran'ny ABD latinina teto amin'ny nosy. Ny pôezia dia asa-soratra vita amin'ny teny narindra sy milanto, misy rima... Ireo tonon-kira maintimolaly no manamarika ny fisian'ny Pôezia teto Madagasikara...

Sous-catégories

Tantara

Filira

[Miara-dàlana] Zoma 1 aogositra 2025

• Mila mpitondra hafatra ho an'ny fanantenana izao tontolo izao, hoy ny Ray masina, tamin'ny fanokafana ny Jobilin'ny Tanora ny 29 jolay 2025... • Nosokafana androany maraina, tao amin'ny Distrikan'i Mahitsy, ny Jobilin'ny Tanora sy Andron'ny Tanora eto amin'ny Diosezin'Antananarivo... • Nankalaza ny Taon-jobily ihany koa ny tao amin'ny Diosezin'i Port-Bergé, ny Tanora tao amin'ny Faritra Androna...

Tohiny...

Tsy misy afaka manavotra antsika afa-tsy Andriamanitra

I Jesoa Kristy, Ilay Zanak'Andriamanitra tonga olombelona, no fanantenana famindrampo sy fanavotana ho antsika olombelona.

Tohiny...

Zatti, rahalahinay

Ny horonan-tsary "Zatti, notre frère" (Argentina, 2020) dia manoritsoritra ireo vanim-potoana tena sarotra teo amin'ny fiainany. Tao Viedma no nitranga ny tantara tamin'ny taona 1941 : 60 taona i Zatti ary noterena handao ilay toeram-pitsaboana izay nikatrohany amam-polo taonany maro. Fitsapana mivaivay ho an'ny finoany sy ny herim-pony izany.

Tohiny...