Lohahevitra : Filira

Ny voambolana "Juridique" dia voambolana mamaritra teny iray na zavatra iray momba ny fitsarana. Ny "notaire" dia manana tandrify amin'ny teny malagasy hoe "Mpiraki-tsora-toa ; ny "assesseur" dia mpitsara mpanampy izay tsy voatery olona nianatra manokana mikasika ny asa-pitsarana ; ny "temoin à charge" dia adika hoe "vavolombelona manamafy ny vesatra", "temoin à decharge" dia midika hoe " vavolombelona manamaivana ny vesatra". Manoloana ny fisitrahana ny lova dia misy andian-teny mampiavaka ny olona sy ny zony : ny "ayant droit" dia ireo mpandova akaiky, ireo "ayant cause" dia ireo mananjo fa sokajy mandefitra amin-jo miohatra amin'ny mpandova akaiky. Ny ho "OUï" anaty didim-pitsarana dia tsy midika hoe " EKENA" fa hoe "HENO".

Lohahevitra : Filira

Ny vintana dia voalaza ao amin'ny tantaran'Andriana, tamin'ny alalan'ireo lehilahy miisa efatra nihaona tamin'Andriamanitra, izay nangataka ny hafantatra ny vintany avy sy mba handaminana ny fiaraha-monina. Voafaritra araka ny asa fanaon'izy ireo andavanandro ny vitany ka ny ny mpiady na mpiantafika, nisy ny mpitsabo sy mpihaza, nisy ny mpivarotra ary nisy ny mpamboly. Mifamatotra amin'ny voahary ireo vintana ireo dia : Afo, tany, rivotra ary ny rano. Mifamatotra amin'ny vanim-potoana faha-vazimba sy ny fanandroana ihany koa ny vintana na mbola tsy nahazo ny anarana mazava aza izany raha tsy taty aoriana tamin'ny alalan'ireo fanandroana arabo...

Lohahevitra : Filira

Ny antsa dia karazan-dahabolana atao an-kira ; ara-kevitra dia mifanakaiky amin'ny fomba fanehoana ny "HANZAD" ity lahabolana ity. Ity farany izay lahabolana an-kira, ary manokana no mihira azy, dia ireo andriambavy ihany no mihira azy, lahabolana fankaherezana ny mpiantafika, ary tandindon'ny tanjaky ny fanjakàna. Misy teny sy lahabolana vitsy ireto heverina ho nipoiran'ny "ANTSA" dia ny ANZANG avy ao Gabon, ny MANSA avy ao Congo ary ny HANZAD izay avy amin'ny firenena maromaro ao Afrika-Andrefana...

Lohahevitra : Filira

Ny antsa dia karazan-dahabolana atao an-kira ; izy io dia tonom-bavaka firarian-tsoa, fanirian-tsoa sy fiderana ny mpanjaka fahizany. Mazàna dia arahina zava-maneno toy ny amponga, kipantsona sy ny lamako ny "antsa". Ny tsiarombavy na tsierombavy n mpiantsa azy io ; izy ireo dia vehivavy amin'ny mpanompon'ny mpanjaka fahiny izay niforona ho toy ny foko iray mihitsy. Ny tena anaovana ny "Antsa" dia ho fankalazana sy fiderana ny fiandrianan'ny mpanjaka, fa atao ihany koa ho fihobiana ny mpandresy an'ady avy niantafika. ...

Lohahevitra : Filira

Ny Taom-baovao sy ny alahamady ary ny alahamady be dia samy voasokajy ho ao anatin'ny kolon-tsaina malagasy. Raha fomba sy riba no misongadina kokoa amin'ny Taom-baovao sy alahamady dia ahitàna finoana kokoa ny alahamady be satria misy vavaka sy fangatahana amin'ireo manana ny satan'ny Razana, Zanahary ; ankoatra ireo taranaka andriana mpandala sy mpanamarika ity fotoana ity dia  fotoana hihaonan'ireo mpanazary manerana ny nosy amin'ny toerana voafaritra ihany koa io mba hanatanterahana fomba maro samihafa sy hifanakalozana traik'efa sy fahalalana mba entina hanasoavana ny vahoaka indray amin'ny taona hodiavina. Volana avrily no fotoana matetika fanamarihana ny alahamady be...

Lohahevitra : Filira

Ny volana Alohotsy no volana mamarana ny taona ka ny vody alohotsy no hitana amin'ny Alamady izay misy ny andro taom-baovao raha ny fankalazana nofaritan'ny Trano kolotoraly Malagasy. Ny antony nampisampana ny hevitra momba ny andro hanamarihana ny taom-baovao dia noho ny teny midina nomen'ireo andria-manjaka nitondra ny tany sy ny firenena ; maro no namadika ny taom-baovao hifanaraka amin'ny tsingerin-taona nahaterahany. Ny afo tsy maty dia azo alaina amin'ireo olona, izay velon-dray aman-dreny, manana afo mirehitra. Ny rano hidiovana na hanaovana fafirano dia rano nafanaina tamin'ny vilany tany vaovao na vilany vaovao, hapetraka eo an-joro firariazana, alaina amin'ny tanana ny rano ary hatao an-tampindoha ka harahina teny hoe : "sambasamba Andriamanitra Andriananahary, ho arivo ho tratry ny taona, tsy hisara-mianakavy izahay"...

Lohahevitra : Filira

Ny didy savaravina (=ADD) dia didy tsy raikitra mivoaka aorian'ny matoan'ny didim-pitsarana (=minutes), izay didy mety mbola hiova. Ny tiana ambara amin'ny hoe onitra "OMBY SISA MITA" dia ilazana ny onitra tsy maintsy hefaina miaraka sy mitambatra, ary tsy maintsy haloa na efa nisy ampahan'olona voampanga aza efa nanefa ny onitra. Dika teny (Mpisolovava = avocat) (Mpitsara=Juge, magistrat) (Tonia = Procureur) (taha-dikan-didim-pitsarana = jurisprudence). Matetika re ny hoe "Fitsarana tsy mahefa", ny antony io dia matetika misy tranga vaovao na antotantaratasy miditra ka tsy tandrify ny sampam-pitsarana iray intsony ny hadirin'ny ady hany ka mila ho "TSY MAHEFA" ny fitsarana ary mandrisika ny hitondrana ny raharaha amin'ny tendrom-pitsarana hafa manoka.

Lohahevitra : Filira

Maro ny olona no sahirana amin'ny voambolana ampiasaina eny amin'ny sehatry ny fitsarana. Talohan'ny nidiran'ny frantsay teto Madagasikara dia nazava sy mora noraisina ny didy navoakan'ny fitsarana malagasy, izay mifanaraka amin'ny rafi-pisainana sy rafi-piaraha-monina nisy. Nandritra ny fanjanahan-tany dia ny teny frantsay no teny nampiasaina tamin'ny tontolon'ny fitsarana, ary niova araka izany ihany koa ny firafitry ny didy ; vokany nihasarotra ny fahazoana ny teny voarakitra amin'ny didy isan-karazany. Ny fahasarotan'ny voambolana ao anatin'ny didy sy eo amin'ny sehatry ny fitsarana dia mba hiazomana ny fahefany araka ilay voalaza hoe "teny baiko"... 

Lohahevitra : Filira

Ny biby masina sy ny biby manambara ratsy dia mety miova dika sy hevitra araka ny toerana sy ny fotoana : misy ireo fady taloha fa efa fampiasa sy fihinana amin'ny fotoana aty aoriana ; misy ireo fady amin'ny toerana hafa fa tsy fady amin'ny toerana sasany. Ny tandindon'ireo loza mety hiatraika amin'ireo mpanao ny fomba no mamaritra ireo biby hampiasainy. Ny ra dia aina ary izay no antony mahatonga ny maro tsy mihinana ra na biby nalatsa-dra. Ny Gana na kana, ny gisa, ny dokotra sy ny vorontsiloza dia samy biby avy any ivelany no nampidirina teo Madagasikara, isan'ny antony tsy dia nampiasa azy ireny tamin'ny riba hatramin'izay... 

Lohahevitra : Filira

Ny biby teo amin'ny tontolom-piaraha-monina Malagasy dia nampiasaina ho sakafo, nampiasaina tamin'ny famokarana, fanafody, alafaditra, natao sorona. Manomboka amin'ny fahaterahana hatramin'ny fahafatesan'ny olona iray dia misy hatrany ny fampiasana biby mba ho fampodiana aina, fiarovana amin'ny loza... Isan'ireo biby heverina manana ny hasiny ny akoho, ondry, osy, omby, bibilava, voay, fanano, amalom-bandana... Ny bibin-dRamahavaly dia sampy, nampiasaina ho mpitari-tafika, sy mpitsapa entan'Andriana tamin'ny andron'i Radama-I... 

Lohahevitra : Filira

Ny "Kipotsaka" dia karazan-dahabolana mifototra amin'ny tsilalaon-teny. Ampiasaina rehefa hampita hafatra fohy izy io ka eo alohan'ilay fehezanteny na andiam-pehezanteny mirakitra ny tena hafatra dia andrafetana fehezanteny na andiam-pehezanteny tsy manana hevitra mifandraika mihitsy amin'ny votoatin'izay hafatra hampitaina amin'ilay itenenana. Ny foko Betsileo no tena fatra-piangaly azy. Ohatra : Raozimaria tsa mba ratsy fa anarana nataon'ny vazaha,  ka ny aombe mahia tsa mba mate, lehe mba tohofana vodi-kajaha. Amin'ny "kipotsaka" dia ny fehezanteny mamarana ny fehezan-teny mifanohy no tena misy ny votoatin'ny resaka tiana hampitaina. 

Lohahevitra : Filira

Ny isa 1 hatramin'ny isa 10 dia hita taratra sy manamarika anaran-tanàna maro : Ampanotokana, Ambohidroa, Antelomita, Ankadiefajoro... Ny isa 6 dia tsy ananana anaran-tanàna mifandraika aminy fa kosa nentina nanondrona faritra na tany lehibe : Imerina enin-toko, Faritany enina mandrafitra an'i Madagasikara. ny isa 3-5--6-8 dia manambara fahafenoana sy fanambinana, torak'izany koa ny isa 12, izay  

Sous-catégories

Tantara

Filira

[Miara-dàlana] Zoma 1 aogositra 2025

• Mila mpitondra hafatra ho an'ny fanantenana izao tontolo izao, hoy ny Ray masina, tamin'ny fanokafana ny Jobilin'ny Tanora ny 29 jolay 2025... • Nosokafana androany maraina, tao amin'ny Distrikan'i Mahitsy, ny Jobilin'ny Tanora sy Andron'ny Tanora eto amin'ny Diosezin'Antananarivo... • Nankalaza ny Taon-jobily ihany koa ny tao amin'ny Diosezin'i Port-Bergé, ny Tanora tao amin'ny Faritra Androna...

Tohiny...

Tsy misy afaka manavotra antsika afa-tsy Andriamanitra

I Jesoa Kristy, Ilay Zanak'Andriamanitra tonga olombelona, no fanantenana famindrampo sy fanavotana ho antsika olombelona.

Tohiny...

Zatti, rahalahinay

Ny horonan-tsary "Zatti, notre frère" (Argentina, 2020) dia manoritsoritra ireo vanim-potoana tena sarotra teo amin'ny fiainany. Tao Viedma no nitranga ny tantara tamin'ny taona 1941 : 60 taona i Zatti ary noterena handao ilay toeram-pitsaboana izay nikatrohany amam-polo taonany maro. Fitsapana mivaivay ho an'ny finoany sy ny herim-pony izany.

Tohiny...