Lohahevitra : Filira

Ny tsena dia nosokajian'Andrianampoinimerina hoe lapa, laka fihaonan'ny olona maro. Maro ireo tanjona ara-piaraha-monina nokendrena tamin'ny tsena dia ny fifampifehezana, ny fampitoviana ny rehetra, ny fifandambinana, fandrindrana ny fiainan'ny fiaraha-monina, fifampivelomana, fampandrosoana. Nametraka fitsipika maro Andrianampoinimerina mikasika ny tsena, isan'ireny ny famoahany ny venty sy ny fitaovam-pamarana, fandrefesana, fandanjana. Tsy nisy ny fakàna haba sy sara tamin'ny vokatra namidy taloha fa taty amin'ny andro nidiran'ny vazaha vao nisy izany...

Lohahevitra : Filira

Ny takalo no talohan'ny varotra ; "fihaonana" ny niantsoana ny toerana nahafahana nifanakalo vokatra taloha fa ny Mpanjaka Andrianampoinimerina no nanova ny fiantsoana ny toerana mamaly ny fepetran'io takalo io ho "tsena." Ny takalo dia fifanakalozana vokatra na zavatra heverina fa mitovy lanja na vidy (Entana hasolo entana). Ny vola dia efa nisy taloha elabe ary ireo vazimba dia efa nampiasa izany ; ny vola tamin'izany andro izany dia natao hoe "Cauri na coris", vola nampiasaina taty amin'ny faritry ny ranomasimbe indiana sy ny vondrotrany Azia...

Lohahevitra : Filira

Ny "Fankahatry" dia lahabolana malagasy, tsy mifidy fotoana ny fanaovana azy. Ny "Fankahatry" dia mitovitovy amin'ny lahabolana "Ampitsonteny na Vôlantô na Hainteny" fa ny miavaka kely an'iry voalohany dia izy miseho eo amin'ny fifampiresahan'ny tovolahy sy tovovavy mifamboraka fitia. Ny Fankahatry dia lahabolana fanaon'ireo Betsimisaraka ary noho izany dia amin'ny fiteny Betsimisaraka. Any amin'ny faritra atsinanana amin'ny nosy no misy ny foko mpanao ity lahabolana ity...

Lohahevitra : Filira

Ny "Fankahatry" dia lahabolana malagasy, lahabolana fanehoam-pitiavana. Ny Fankahatry dia lahabolana fanaon'ireo Betsimisaraka ary noho izany dia amin'ny fiteny Betsimisaraka. Lahabolana fifampiatsiana fitiavana, somary ankolaka, ka ny lehilahy no manomboka azy ary manohina ny vehivavy ; isan'ny mampiavaka azy ny hoe tsy maintsy hifamalian'ny lahy sy ny vavy. Any amin'ny faritra atsinanana amin'ny nosy no misy ny foko mpanao ity lahabolana ity...

Lohahevitra : Filira

Anatin'ny tahirin-kevitra "Rano sinara-nosy takila 30-32 no ahitana ny mety ho antony mahatonga ny faritr'i Mananjary. Taloha dia mazàna no miady ireo fanjakàna mifanolo-bodirindrina, izay resy dia vaky mandositra ; nisy nanan-janaka kambana tao ary hadino ny iray tamin'ireo kambana izay niverenan'ny rainy nohavotana kinanjo vonoin'ireo mpandresy nananjika ireto farany rehefa hazany, nanafatra sy nanozona araka izany ny mpanjaka tamin'irety voatafika fa fady ny mitaiza zaza kambana...

Lohahevitra : Filira

Ny "iray tampo" dia ireo iray kibo, na kitabo nifonosana ; ny iray tampo samy hafa ray izany no mitombina satria ny reny na ny vavy ihany no afaka mitondra am-bohoka. Ny zaza kambana dia mifanatrika ao an-kibon-dreniny ; araka ny finoana malagasy dia ireo kambana lahy sy vavy dia nosokajiana toy ny hoe mpivady, misy fomba hatao noho izany hanarenana ny vintan'izy ireo sy hanampahana iray fifandrohina. Rehefa teraka sy mbola minono ireo zaza dia avahana tsara ny nono ka ny Havia ho an'ny lahy ary ny Havanana dia ho an'ny vavy , rehefa tonga amin'ny maha sakan-jaza dia irosohana ny fanaovana fomba : "fanambadiana - fandravana fanambadiana"...

Lohahevitra : Filira

Ny pôezia  dia avy amin'ny teny grika hoe " poiêsis" midika hoe "famoronana". Ny endriky ny isan'an-dalana no mampiavaka ny "pôezia" satria manara-drafitra ; mety ho tsoatokana. Natamin'ny taona 1700-1770 no efa nisy mpanoratra atao hoe RAMANAGNATO. Misy ifandraisany ny "pôezia" sy ny "Slam" satria ity farany dia "pôezia" no niantombohany, manana endrika tsy miolaka, miendrika fifaninana, misy fitsipika. Ny tononkalo sy ny pôezia dia iray ihany, azo lazaina ihany koa hoe "soramonina"...

Lohahevitra : Filira
  • Ny pôezia dia laharana fahadimy, milahatra amin'ireo zava-kanto fito : Marin-trano, asa sokitra, hosodoko, mozika, pôezia, zava-kanto an-tsehatra, sary mihetsika. Ny pôezia dia tsy lahabolana avy eto Madagasikara fa avy any ivelany izay nifanindran-dalana tamin'ny fidiran'ny ABD latinina teto amin'ny nosy. Ny pôezia dia asa-soratra vita amin'ny teny narindra sy milanto, misy rima... Ireo tonon-kira maintimolaly no manamarika ny fisian'ny Pôezia teto Madagasikara...

Lohahevitra : Filira
  • Rehefa vita ny fanabeazana amin'ny dingan'ny sekoly amorom-patana, izay fanabeazana ny zaza sy ny ankizy dia ny sekoly amorom-pahatra indray no entina hanabeazana ireo tanora ary ny lehilahy no volavolaina ao, ny ray sy ny raibe no miandraikitra ny fampianarana. Misy sekoly manokana ho an'ireo vehivavy sy ny tanora hiroso amin'ny fiainam-pitiavana sy fianakaviana dia ny sekolin'ny tsiambaratelo ; araka izany dia olona roa ka ny beazina sy ny mpanabe no miatrika ny fampianarana eto, raha vavy ny Beazina dia ny reny na ny renibe no miandraikitra azy, raha lahy dia ny rainy na ny raibeny.

Lohahevitra : Filira
  • Ny sekoly dia avy amin'ny teny anglisy "shool" izay toerana iray voafaritra anaty fefy na rindrina ; tamin'ny andro nanjakan'ny Mpanjaka Radama-I no nisian'ny fampianarana amin'ny endriny ankehitriny, nisy teratany frantsay iray nantsoina hoe " Mr Robin" mpampianatra nampianatra voalohany vehivavy vitsivitsy tao an-drova. Ny sekoly amorom-patana dia niantsorohan'ireo Renibe sy reny ho an'ny sokajin'ankizy sy zaza, ireo notovozina teo amorom-patana dia nosedraina sy nohadinina teny an-kianja rehefa vanim-potoana ny diavolana.

Lohahevitra : Filira

Aorian'ny isa am-polony voalohany dia tsy misongadina firy ny isa fa ny tanisa no mibahan-toerana. Ny fanoharana ny mety ho toeratry ny biby iray sy ny fomba fiainany no narafitra ho tanisa sy nakàna lesona. Aorian'ny  bodokely matavy ny toho, dia ireto no tohiny : Kely matsilo loha ny patsa ; ny vano no lava tenda maditra olom-pehezina ; ny fangaraka no kely andilana ny isan-jato no mafy ; ny takatra no fisa-doha matory amorom-paria ; ny soroitra no kely fingo sendran'ny tao-miodivitra, ny goaika no fotsy tenda mangala-boanjo ririnina...

Lohahevitra : Filira

Ny fomba fanisàna, am-polony voalohany dia miresaka ireo zava-maniry sy ny hevitra miodidina izany ; ny am-polony faharoa kosa dia mahakasika kokoa ny biby sy ny kilema ananan'izy ireny. Ao anatin'ity am-polony faharoa ity dia tsy voatanisa mialoha intsony ireo lazaina hoe "tarehimarika". Manomboka amin'ny isa fahairaika ambiny folo : Andrimaintibe ny papango, Kely mpitsoka farara ny takatra, lava tanan-tsy miasa ny foza, bodokely matavy ny toho. Misy hevitra fonosin'ireo fitanisana ireo anefa mifanandrify amin'ny toetr'olombelona...

Sous-catégories

Tantara

Filira

[Miara-dàlana] Alatsinainy 23 jona 2025

• Hankalaza ny faha-150 taona nanirahana ireo misionera voalohany ny fikambanan-dry Masera Filles de Marie Auxiliatrice... • Hotanterahana, any amin'ny Distrikan'i Mahitsy, ny 31 jolay hatramin'ny 3 aogositra 2025, ny JMJ an'ny Diosezin'Antananarivo... • Niantso ny mpino ny Papa Léon XIV, nandritra ny vavaka Angelus, mba hiombona amin'Andriamanitra amin'ny alalan'ny fizarana an-kafaliana lalandava ny fanomezan'ny fitiavana...

Tohiny...

Tsy misy afaka manavotra antsika afa-tsy Andriamanitra

I Jesoa Kristy, Ilay Zanak'Andriamanitra tonga olombelona, no fanantenana famindrampo sy fanavotana ho antsika olombelona.

Tohiny...

Zatti, rahalahinay

Ny horonan-tsary "Zatti, notre frère" (Argentina, 2020) dia manoritsoritra ireo vanim-potoana tena sarotra teo amin'ny fiainany. Tao Viedma no nitranga ny tantara tamin'ny taona 1941 : 60 taona i Zatti ary noterena handao ilay toeram-pitsaboana izay nikatrohany amam-polo taonany maro. Fitsapana mivaivay ho an'ny finoany sy ny herim-pony izany.

Tohiny...